|
|
|
SAYISAL ELEKTRONİK:
Günümüz Elektroniği Analog ve Sayısal olmak üzere iki temel türde incelenebilir. Analog
büyüklükler sonsuz sayıda değeri içermesine rağmen Sayısal büyüklükler sadece iki değer
alabilirler. Analog büyüklüklere örnek olarak Basınç, Sıcaklık gibi birçok fiziksel büyüklüğü örnek
olarak verebiliriz. ġekil1.1‟ deki Elektrik devresinde çıkıĢ gerilimi ayarlı direncin değiĢtirilmesi ile
birlikte 0 ile 12 Volt arasında sonsuz sayıda değer alabilir. ġekil 2.2‟deki devrenin çıkıĢ gerilimi
sadece iki gerilim seviyesinde tanımlanabilir. Eğer anahtar açıksa 0 Volt, anahtar kapalı ise 12
Volt devrenin çıkış geriliminin alabileceği değerlerdir.
Sayısal bir sistemde bilgiler sinyal adı verilen fiziksel niceliklerle temsil edilir. Sayısal Sistemlerin
çoğu sadece iki değeri olan sinyallerle çalışıyorsa bir hesap makinesinin sadece iki voltaj seviyesini kullanarak nasıl 1974 gibi bir sayıyı nasıl tanımlayabilmektedir. Böyle bir sorunun
cevabı ise Sayısal Sistemlerin normal hayatta kullandığımız Decimal (Onluk) sayı sistemini değil
Binary (ikilik) tabanda kodlanmış sayı sistemini kullandığıdır.
Sayısal Mantık Seviyeleri Ve Dalga Formları:
Bir Sayısal Sistem iki gerilim seviyesine göre çalışır. Bu nedenle her Sayısal Sistemin bu iki
gerilim seviyesine karĢılık gelen bir biçimi olmalıdır. Bu nedenle Sayısal Devreler Binary (ikilik)
Sayı sisteminde kullanılan 1 ve 0 ile tanımlanmak zorundadır. Bu Sayısal Sistemin girdilerinin
ikilik koda dönüĢmesini sağlar. Aşağıdaki Pozitif Mantık ifadelerini kullanarak Sayısal kavramları
tanımlayabileceğiz. Örneğin bir anahtarın kapalı olması sayısal sistemde „1‟ veya 5V‟a eşit
olacaktır.
Bir kare dalganın yükseleme ve düşmesinin çok küçük zaman diliminde olduğu düĢünülürse kare
dalga sayısal sinyallere güzel bir örnek olabilir. Aşağıda bir kare dalga üzerindeki Lojik seviyeler
gösterilmiştir.
Bazen de negatif mantık kullanılması gerekir.
Sayı Sistemleri ve Kodları::
Sayı sistemleri, dönüşümler , dört işlem ve sayısal sistemlerde kullanılan Sayısal Kodlar.
Decimal (Onlu) Sayı sistemi günlük hayatta kullandığımız 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 rakamlarından oluşur. Decimal (Onlu) Sayı sisteminde her sayı bulunduğu basamağa göre değer alır. Sistemin tabanı 10‟dur.
Örneğin 128 sayısı ;
128 = 1 x 102 + 2 x 101 + 8 x 100
128 = 1 x 100 + 2 x 10 + 8 x 1
128 = 100 + 20 + 8
Şeklinde yazılacaktır. Örnekten görüldüğü gibi Decimal (Onlu) bir sayıda her basamak farklı üstel ifadelerle gösterilmiştir. Bu üstel ifade o basamağın ağırlığı olarak adlandırılır. O halde Decimal (Onlu) bir sayıyı analiz ederken basamaklardaki rakam ile basamak ağırlığını çarpmamız gerekiyor. Örnekte 3. basamaktaki 1 sayısı 100 ile, 2.basamaktaki 2 sayısı 10 ile ve 1. Basamaktaki 8 sayısı 1 ile çarpılır. Her basamaktaki çarpım sonucu toplanarak analiz sonlandırılır.
Not: 10º=1 olduğu unutulmamalı.
Binary (İkilik) Sayı Sistemi :
Binary (ikilik) Sayı sisteminin tabanı 2‟dir. Bu sistemde sadece “0” ve “1” rakamları kullanılmaktadır. Binary Sayı sisteminde‟ de Decimal (Onlu) Sayı sisteminde olduğu gibi her sayı bulunduğu basamağın konum ağırlığı ile çarpılır.
Binary (ikilik) Sayı Sisteminde bulunan her „0‟ veya „1‟ rakamları BİT (Binary DigiT) adı ile tanımlanır.Binary (ikili) sayılar yazılırken en sağdaki basamağa en düşük değerlikli bit (Least Significant Bit-LSB), en soldaki basamağa en yüksek değerlikli bit (Most Significant Bit-MSB) adı verilir.
Sayısal Elektronik :
|
|
|
|
|
|
|
Bugün 11 ziyaretçi (11 klik) kişi burdaydı!
SON DAKİKA HABERLER
|
|
|
|
|
|
|
|