Eger insan elektronik kavrami tam olarak kavrayabilirse islem basamaklarini ancak o zaman istedigi gibi geçebilir. Yapilmasi gereken her iste oldugu gibi elektronik devreler hayatimizda önemli bir yere gelmistir; kumandalar, adaptörler ve daha niceleri. Herkez bir sekilde bu devreleri sökmüs ve incelemisizdir. Ayni baska bir dili ögrenmek gibi elektronigide bilen bir sahis zorlanmadan istedigi gibi bu devreleri onarmakla kalmaz yenisini yani daha iyisini bile yapabilir.
Elektronik tanimini kisaca yapmak istersek ilk olarak eletrik akimi yani temel olaya inmemiz gerekir bu olayida anlamak için mutlak olarak atomlarla ilgili bilmemiz gereken noktalar vardir;
Atomlar dogada aktif olarak üç farkli sekilde yer alirlar;
Modlar arasindaki önemli farklar agirlik ve yogunluktur. Bu atomlarin hareketsel bir yapisi oldugundan enerji bakimindan ise ikiye ayrilirlar;
1.Potansiyel Enerjili : Pozistonunu koruyan enerjidir.
2.Kinetik Enerjili : Hareket enerjisidir.
Atomlar birbirlerine çok benzeselerede yapisal olarak çok küçük parçalardan olusurlar. Bu parçaciklar sayesinde atomlar 92 farkli cins olustururlar. Bu ayrimi gösteren periodik tabloda atomlarin numaralari ve agirliklari yer almaktadir. 92 olan sayi son yillarda yapilan nükleer çalisma sonuçlariyla 14 adet eklenerek 106'ya çikmistir. Aşağıda ayrintili bir tablo yeralmaktadir
PERİYODİK TABLO
Grubu |
1 |
2 |
|
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
11 |
12 |
13 |
14 |
15 |
16 |
17 |
18 |
Dönemi |
|
1 |
1
H |
|
2
He |
2 |
3
Li |
4
Be |
|
5
B |
6
C |
7
N |
8
O |
9
F |
10
Ne |
3 |
11
Na |
12
Mg |
|
13
Al |
14
Si |
15
P |
16
S |
17
Cl |
18
Ar |
4 |
19
K |
20
Ca |
|
21
Sc |
22
Ti |
23
V |
24
Cr |
25
Mn |
26
Fe |
27
Co |
28
Ni |
29
Cu |
30
Zn |
31
Ga |
32
Ge |
33
As |
34
Se |
35
Br |
36
Kr |
5 |
37
Rb |
38
Sr |
|
39
Y |
40
Zr |
41
Nb |
42
Mo |
43
Tc |
44
Ru |
45
Rh |
46
Pd |
47
Ag |
48
Cd |
49
In |
50
Sn |
51
Sb |
52
Te |
53
I |
54
Xe |
6 |
55
Cs |
56
Ba |
* |
71
Lu |
72
Hf |
73
Ta |
74
W |
75
Re |
76
Os |
77
Ir |
78
Pt |
79
Au |
80
Hg |
81
Tl |
82
Pb |
83
Bi |
84
Po |
85
At |
86
Rn |
7 |
87
Fr |
88
Ra |
** |
103
Lr |
104
Rf |
105
Db |
106
Sg |
107
Bh |
108
Hs |
109
Mt |
110
Ds |
111
Rg |
112
Cn |
113
Uut |
114
Uuq |
115
Uup |
116
Uuh |
117
Uus |
118
Uuo |
|
|
*Lantanidler |
* |
57
La |
58
Ce |
59
Pr |
60
Nd |
61
Pm |
62
Sm |
63
Eu |
64
Gd |
65
Tb |
66
Dy |
67
Ho |
68
Er |
69
Tm |
70
Yb |
|
**Aktinitler |
** |
89
Ac |
90
Th |
91
Pa |
92
U |
93
Np |
94
Pu |
95
Am |
96
Cm |
97
Bk |
98
Cf |
99
Es |
100
Fm |
101
Md |
102
No |
|
1845 yilindan sonra atomun içyapisi tam olarak açiklanabilmistir. Yapida ELEKTRON, PROTON ve NÖTRON bulunmaktadir. Elektronlar serbest yörüngede gezen negatif(-) yüklü parçaciklardir. Proton ise merkezde yer alan pozitif(+) yüklü parçaciklardir, sabit konumludur. Nötronlar ise yüksüz ve merkezde yer alan hareketsiz parçaciklardir. Yapida hareketli yapida bulunan elektronlar atomun tipini belirler. Eger elektronlar protonlara göre fazla ise atom NEGATiF, Elektronlar Portonlardan az ise POZiTiF, Elektronlar Protonlara esit ise atom NÖTR yapisindadir.
iste burada iki atom yakinlastirildiginda birinin yükü digerine göre zit yönlü ise Negatifden Pozitife geçis olacaktir, bu olaya elektrik akimi denilebilir. Elektrik akimi daha önceki yillarda Pozitifden negatife olarak bilinmekteydi fakat prensip olarak Negatiden Pozitifedir.
iste bu olgulari matematiksel olarak ifadelendirsek genel kavramlari belirlememiz gerekir;
Amper(A): Bir iletken üzerinden gecen elektrik akim miktari. Elektrik akımında şiddet birimi. A ile gösterilir. Adını 19. yüzyıl Fransız fizikçisi André-Marie Ampère’den alır ve saniyede 1 coulombluk Elektrik yükü akışına karşılık gelir. Bir voltluk bir gerilim farkı, 1 ohmluk bir dirençte 1 amperlik akım oluşturur.
(Birimleri: Amper,MiliAmper, MikroAmper)
1 Amper(A)= 1 kulomb (Q) esittir.
Volt (V): iki farkli yükle yüklenmis ortamlar arasindaki yük farki yani kisaca gerilim farki. Elektromotor kuvveti birimi de volttur. Bir ohm'luk bir direnç üzerinden, bir amper'lik elektrik akımı geçmesi halinde direncin iki ucu arasındaki gerilim bir volttur.İngiliz Kraliyet Cemiyeti 1881 senesinde elektromotif kuvvet birimi olan volt'u Alessandro Volta'nın ismine izafeten kabul ederek kullanmaya başlamıştır
(Birimleri: KiloVolt,Volt,miliVolt,mikroVolt)
V=W/Q W joule ile gösterilen güçsel fark, Q kulomb olarak bilinen bir sabite.(1 kulomb 6,240,000,000,000,000,000 elektron yada protondur)
Yukarida görülen kavramlar anlik kavramlaridir. Elektriksel güç yani zamana yayilmis olan enerji ise P ile gösterilir birimi watt dir.
P=W/t dir. W Ayak_agirligi (food-pounds) , t ise zamani gösterir.
1 HP = 768 watt dir. HP beygir gücüdür.
P= I x E yede esittir. E gerilim farkini I ise akim gücünü temsil eder.
Devreye uygulanan akim ve gerilim birbirleriyle dogru orantili olarak degisirler fakat bu degisim zamansal bazli olarak süregelirse iste o zaman akim ve gerilim AC diye tabir edilen dalgali yani sabit olmayan gerilim ve akim olacaktir. Örnegin sehir sebeklerinde gerilim -320V ile +320V arasinda degismesine ragmen biz o gerilimi 220V olarak bilmekteyiz çünkü zaman yayilan bu gerilim efektif olarak yani ortalama olarak 220V gözükmektedir. Bunun tersi olan yani sabit bir gerilimleri olan piller ise DC diye tabir edilen bir gerilim ve akima sahiptirler. Asagida açisal olarak bir sinüs dalga tasviri yer almaktadir.
Devrelerde yer alan temel diger devre elemanlari ise;
Direnç Kapsitans Bobin Transformatör Diyot Transistörler yada bilinen adiyla Entegreler simdi kisaca bu elemanlari taniyalım.
DİRENC - KAPASİTANS - BOBİN - TRANSFORMATÖR - DİYOT -
TRANSİSTÖR